Wet arbeidsmarkt in balans

Op 7 november 2018 heeft minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid het wetsvoorstel Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) aan de Tweede Kamer gestuurd. Hieronder een kort overzicht van de belangrijkste voorgestelde wijzigingen:

Een nieuwe ontslaggrond: de cumulatiegrond

Door deze nieuwe ontslaggrond wordt het mogelijk om twee of meer ontslaggronden te cumuleren. Onder de huidige wetgeving moet één ontslaggrond zijn voldragen. Een werknemer kan daarom niet worden ontslagen als sprake is van een beetje disfunctioneren, een beetje een verstoorde arbeidsverhouding en een beetje verwijtbaar handelen. Onder de WAB wordt het mogelijk om een werknemer te ontslaan als sprake is van een optelsom van meerdere ontslaggronden. Onder de WAB mogen de ontslaggronden a (bedrijfseconomische omstandigheden) en b (langdurige arbeidsongeschiktheid) niet worden gecombineerd.

Als de werkgever gebruikt maakt van de cumulatiegrond, kan de kantonrechter de werknemer een extra ontslagvergoeding ter hoogte van een halve transitievergoeding toekennen.

Wijzigingen met betrekking tot de transitievergoeding

Onder de WAB krijgen werknemers vanaf de indiensttreding recht op een transitievergoeding. Wel wordt de transitievergoeding lager voor werknemers die langer dan tien jaar voor de werkgever hebben gewerkt. Op dit moment hebben werknemers pas recht op een transitievergoeding als zij ten minste twee jaar in dienst zijn van de werkgever. De transitievergoeding die de werkgever moet betalen aan een langdurig zieke werknemer zal door het UWV worden vergoed.

Proeftijd

De maximale proeftijd in arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd zal bij de invoering van de WAB worden verlengd van twee naar vijf maanden.

Ketenregeling

De ketenregeling wordt verruimd. Het wordt mogelijk om werknemers in een periode van drie jaar twee tijdelijke contracten te geven. Nu kan dit slechts gedurende twee jaar.

Daarnaast wordt de mogelijkheid om in de cao af te wijken van de ketenregeling verruimd. Dit kan als uit de cao blijkt dat voor bepaalde functies een verruiming van de ketenregeling is vereist wegens de intrinsieke aard van de bedrijfsvoering.

Ook kan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voor bepaalde functies beslissen dat de keten wordt doorbroken na drie maanden in plaats van zes maanden. Dit geldt voor functies die gedurende een periode van ten hoogste negen maanden per jaar kunnen worden uitgeoefend.

Positie oproepkrachten 

De WAB verbetert de positie van oproepkrachten. Zo moet de werkgever de tijdstippen waarop de oproepkracht moet werken ten minste vier dagen van tevoren bekend maken. De oproepkracht heeft recht op loon indien de werkgever de oproep tot arbeid deels of volledig intrekt of de tijdstippen wijzigt binnen deze termijn van vier dagen. Deze termijn kan bij cao worden verkort tot één dag.

WW-premie

De WW-premie zal afhankelijk worden van de contractvorm. De WW-premie zal bij vaste contracten voordeliger zijn dan bij tijdelijke contracten. Nu is de hoogte van de WW-premie nog afhankelijk van de sector waarin een bedrijf actief is en niet van het contract dat de werknemers hebben.

Payrolling

Payrollwerknemers krijgen dezelfde arbeidsvoorwaarden als werknemers die direct in dienst zijn bij de werkgever. Het pensioen valt hier echter buiten.

Voor het wetsvoorstel klik hier.

Advies van de Raad van State

De Raad van State heeft advies uitgebracht over de WAB. De Raad van State heeft kritiek op het wetsvoorstel. Door de WAB zouden te grote verschillen blijven bestaan tussen de verschillende categorieën werkenden. Daarnaast zullen de maatregelen voor payrolling en proeftijd niet effectief zijn. De situatie van werknemers met een zwakke positie zal door het wetsvoorstel niet worden verbeterd. De Raad van State concludeert dat de in het wetsvoorstel gehanteerde probleembeschrijving en probleemaanpak onvoldoende recht doen aan de fundamentele aard, brede effecten en concrete urgentie van de problematiek op de arbeidsmarkt.

Voor het advies van de Raad van State klik hier.